Fritillaria theophrasti

Λέσβος, 27/4/2013

Η Ερεσός της Λέσβου είναι ευρέως γνωστή ως τόπος καταγωγής της ποιήτριας Σαπφούς. Αυτό που πολύς κόσμος αγνοεί είναι ότι υπήρξε η γενέτειρα μιας άλλης σπουδαίας προσωπικότητας κατά την αρχαιότητα, του φιλόσοφου Θεόφραστου (372-287 π.Χ.). Ο Θεόφραστος άφησε πλούσιο έργο, αλλά είναι γνωστός σε όσους ασχολούνται με τη βοτανική από τα πλήρη κείμενα των 9 βιβλίων που σώθηκαν και αποτελούν μάλλον τα πρώτα συγγράμματα στον τομέα αυτό, οι Περί Φυτών Ιστορίας. Δικαίως λοιπόν φυτικά είδη πήραν το όνομά του προς τιμήν του, πχ Phoenix theophrasti, Abutilon theophrasti και Fritillaria theophrasti, η ενδημική φριτιλλάρια της Λέσβου που παρουσιάζουμε σήμερα.

Η Fritillaria theophrasti Kamari & Phitos θεωρούνταν ότι ανήκει στο είδος pontica μέχρι το 2000, οπότε περιεγράφηκε ως ξεχωριστό είδος. Όπως προαναφέρθηκε, είναι ενδημική της Λέσβου, όπου φύεται στις νότιες και τις δυτικές περιοχές του νησιού, κάτω από καστανιές, πεύκα ή πλατάνια ή, ακόμα, σε ακαλλιέργητους ελαιώνες και σε θαμνώνες, σε υψόμετρα από 500 έως 800 μ. Η ανθοφορία της ξεκινά από τα τέλη Μαρτίου και μπορεί να διαρκέσει μέχρι το Μάιο.

Σύμφωνα με το Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, στο οποίο περιλαμβάνεται, οι απειλές που δέχεται προέρχονται από καταστροφή ή υποβάθμιση των βιοτόπων της και υπερβόσκηση, γι’ αυτό και προτείνεται η ένταξή της στην κατηγορία των Κινδυνευόντων. Εμείς θα θέλαμε να προσθέσουμε στις απειλές αυτές την ανεξέλεγκτη συλλογή από τους κατοίκους το νησιού, καθώς είδαμε πολλά βάζα να γεμίζουν με μπουκέτα από «καμπανούλες», όπως τις λένε οι ντόπιοι, κατά την περίοδο της ανθοφορίας της.