Φαράγγι Αώου, 18/5/2015
Κάθε φαράγγι που σέβεται τον εαυτό
του οφείλει να φιλοξενεί τουλάχιστον ένα ενδημικό φυτό στους απόκρημνους βράχους
του. Έτσι, στο φαράγγι του Αώου, ανάμεσα στα άλλα σπάνια φυτά που μπορεί κανείς
να συναντήσει, βρίσκεται ένας μικρόσωμος εκπρόσωπος της οικογένειας Caryophyllaceae που δεν απαντά πουθενά αλλού στον κόσμο: το Heliosperma intonsum (Greuter & Melzh.) Niketić & Stevan.
Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά που κάνουν το είδος
αυτό να ξεχωρίζει από άλλα συγγενικά του είδη, είναι η πυκνή του τριχοφυΐα που
προσδίδει στο φυτό μια «αξύριστη» εμφάνιση. Ακόμα κι έτσι όμως, το φυτό είναι σε καλύτερη κατάσταση από ότι ένας βοτανικός
μετά από 2 βδομάδες δουλειάς πεδίου, όπως χαρακτηριστικά και πολύ χαριτωμένα μας αναφέρουν οι Melzheimer
& Greuter στην εργασία τους όπου περιέγραψαν το είδος, το
1982.
Γνωστό παλαιότερα και ως Silene intonsa Greuter & Melzh., το Heliosperma intonsum σκαρφαλώνει στα
ασβεστολιθικά βράχια του φαραγγιού και φυτρώνει μέσα σε σχισμές ή προεξοχές
τους, σε υψόμετρο από 450 έως 600 μ. Ανθίζει κατά το μήνα Μάιο.
Η πλειονότητα των ειδών του γένους
Heliosperma είναι στενοενδημικά της Βαλκανικής
χερσονήσου και φαίνεται να συμφωνούν ως προς τις προτιμήσεις τους για τον ιδανικό
βιότοπο: ασβεστολιθικά βράχια, κυρίως μέσα σε φαράγγια και χαράδρες. Μάλιστα, όπως
μας πληροφορούν οι Niketić
& Stevanović (2006),
κάποια από τα είδη αυτά, ανάμεσά τους και το H. intonsum, ανήκουν στην ομάδα των ομβροφοβικών χασμόφυτων,
αυτών δηλαδή των φυτών που
δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν σε περιοχές με μεγάλη ποσότητα βροχοπτώσεων. Φαίνεται
ότι το συγκεκριμένο φαράγγι προσφέρει, κατά τα άλλα, ιδανικές συνθήκες
διαβίωσης στο H. intonsum, παρόλο που
ανήκει στο νομό Ιωαννίνων, για τον οποίο έχει γραφτεί το δίστιχο «Σ’ όλο τον
κόσμο ξαστεριά, σ’ όλο τον κόσμο ήλιος και στα καημένα Γιάννενα μαύρη βροχή κι
αντάρα»…
Το Heliosperma intonsum συμπεριλαμβάνεται
στον παγκόσμιο κατάλογο ειδών που χρήσουν προστασίας του ΟΗΕ και στα Άλλα
Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000».
