Ophrys argolica

Μεσσηνία, 21/4/2012

H Ophrys argolica H. Fleischm. είναι μια σπάνια ενδημική ορχιδέα που απαντά κυρίως στην Πελοπόννησο και σε λίγες θέσεις γύρω από τον Κορινθιακό. Προτιμά θέσεις σε λιβάδια, φρύγανα, θαμνώνες ή ανοιχτά δάση και υψόμετρο έως 1000 μ. Ανθίζει Μάρτιο και Απρίλιο.

Προστατεύεται από παντού, σε εθνικό (ΠΔ 67/81), ευρωπαϊκό (Οδηγία 92/43 και Σύμβαση Βέρνης) και παγκόσμιο (Συνθήκη CITES) επίπεδο. Περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας του 1995, ενώ χαρακτηρίζεται ως τρωτό από την Παγκόσμια Ένωση Προστασίας της Φύσης, λόγω των πιέσεων που δέχεται από ανεξέλεγκτη οικιστική ανάπτυξη, τουρισμό και χρήση ζιζανιοκτόνων και εντομοκτόνων, τα οποία μειώνουν τους επικονιαστές της. Τέλος, περιλαμβάνεται στον Παγκόσμιο Κατάλογο Ειδών που χρήζουν προστασίας του Ο.Η.Ε. και στα Άλλα Σημαντικά Φυτά του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000».

Silene integripetala ssp. integripetala

Φαράγγι Βυρού, 20/4/2012

Η Silene integripetala Bory & Chaub. είναι ενδημική της Νότιας Ελλάδας, αλλά είναι ένα πολύμορφο είδος που εμφανίζεται με τέσσερα υποείδη με καλό γεωγραφικό διαχωρισμό. Το τυπικό υποείδος Silene integripetala ssp. integripetala απαντά στο νότιο τμήμα της Πελοποννήσου, όπου και είναι αρκετά κοινό. Τα άλλα τρία συγγενικά υποείδη περιλαμβάνουν ένα ενδημικό της Ελαφονήσου και δύο της Κρήτης.

Εμφανίζεται σε μια ποικιλία βιοτόπων αφού φύεται σε ασβεστολιθικούς βράχους, πετρώδεις θέσεις και σάρες, ανάμεσα σε φρύγανα ή μέσα σε δάση, σε όχθες ποταμών και πρανή δρόμων, εγκαταλελειμένες καλλιέργειες, ενώ καταδέχεται μέχρι και χώρους απόθεσης απορριμάτων. Είναι ένα πραγματικά πολύ ευπροσάρμοστο φυτό, αφού το εύρος της υψομετρικής του εμφάνισης είναι από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι και τα 1900 m. Ανθίζει τέλη Μαρτίου με Ιούνιο, ενώ μερικές φορές ανθίζει για δεύτερη φορά μέσα στον Οκτώβριο.

Συμπεριλαμβάνεται στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000» και στον Παγκόσμιο κατάλογο ειδών που χρήζουν προστασίας του Ο.Η.Ε.

Pulsatilla halleri ssp. rhodopaea

Όλυμπος, 7/4/2012

Η Pulsatilla halleri ssp. rhodopaea (Stoj. & Stef.) K. Krause είναι ένας σπάνιος προάγγελος της άνοιξης. Ενδημικό της κεντρικής περιοχής των Βαλκανίων, εξαπλώνεται, εκτός της Ελλάδας, από τη Β. Αλβανία έως την Α. Βουλγαρία. Στην Ελλάδα, απαντά μόνο σε κάποια από τα βουνά του Βορρά (π.χ. Βούρινος, Όλυμπος, Βόρρας, Τσιγκέλι, Φαλακρό, Όρβηλος, κ.α.).

Φύεται σε ανοιχτούς θαμνώνες και ξηρά λιβάδια, σε βραχώδεις ασβεστολιθικές θέσεις και υψόμετρο από 600 έως 1400 μ. Εμείς την εντοπίσαμε σε ανοίγματα δάσους μαύρης πεύκης. Ανθίζει από το Μάρτιο έως την αρχή του Μαΐου.

 Όλυμπος, 14/5/2011

Το γένος περιλαμβάνει 25-30 είδη που εξαπλώνονται στο Β. ημισφαίριο, τα περισσότερα σε ορεινές περιοχές. Είναι ισχυρά τοξικά φυτά και έχουν χρησιμοποιηθεί ανά τους αιώνες για διάφορες φαρμακευτικές χρήσεις. Στις μέρες μας χορηγούνται, μεταξύ άλλων, και ως ομοιοπαθητικά φάρμακα.

Fritillaria rhodokanakis x F.spetsiotica

Δίδυμο, Αργολίδα, 24/3/2012

Τι συμβαίνει όταν δύο όμορφες φριτιλλάριες, που ζούνε απομονωμένες στα νησιά όπου ενδημούν, συναντηθούν στην απέναντι ακτή; Αποκτούν πολλούς υβριδικούς απογόνους!

Η Fritillaria rhodokanakis Orph. ex Baker είναι ενδημική της Ύδρας και κάποιων ακόμα μικρών γειτονικών νησιών. Η F. spetsiotica Kamari, όπως φανερώνει το όνομά της, είναι ενδημική των Σπετσών και κάποιων ακτών απέναντί τους.

Οι δύο νησιώτισσες φριτιλλάριες συναντώνται στην περιοχή της Αργολίδας και υβριδίζουν πολύ έντονα. Στο παιχνίδι μπαίνει και η F. graeca που κατεβαίνει από το Βορρά. Έτσι, οι ενδιάμεσες μορφές μεταξύ των τριών φυτών που μπορεί να συναντήσει κανείς στην περιοχή της Αργολίδας είναι αμέτρητες. Το 1987, μάλιστα, η Zaharof θεώρησε τα υβρίδια της F. rhodokanakis από την περιοχή του Πόρου υποείδος της τελευταίας, το οποίο ονόμασε ssp. argolica.


Τα άτομα που συναντήσαμε εμείς στην περιοχή του Δίδυμου όρους φέρουν τη χαρακτηριστική κίτρινη ζώνη της F. rhodokanakis στην άκρη των τεπάλων, αλλά και το ψηφιδωτό μοτίβο της F. spetsiotica. Ανάμεσα σε αυτά εντοπίσαμε μερικά άτομα που θα μπορούσαν να είναι αμιγώς F. rhodokanakis, καθώς απουσίαζαν εντελώς από αυτά οι ψηφίδες.

Άτομο που μοιάζει περισσότερο με F. rhodokanakis

Η F. rhodokanakis συμπεριλαμβάνεται σε καταλόγους απειλούμενων φυτών σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο! Συγκεκριμένα, προστατεύεται από την Οδηγία 92/43, τη Σύμβαση της Βέρνης, το Π.Δ. 67/81 και συμπεριλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, τον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της Παγκόσμιας Ένωσης Προστασίας της Φύσης και τον παγκόσμιο κατάλογο των φυτικών ειδών που χρήζουν προστασίας του Ο.Η.Ε. Επιπλέον, το υβρίδιο F. rhodokanakis x F. spetsiotica υπάρχει ανάμεσα στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000».

Neotinea maculata

Λευκάδα, 29/3/2012

Η Neotinea maculata (Desf.) Stearn, γνωστή και ως Orchis intacta Link, είναι μια σχετικά διαδεδομένη ορχιδέα σε παράλιες περιοχές της Ελλάδας και τα νησιά. Η συνολική εξάπλωσή της περιλαμβάνει τις χώρες της Μεσογείου, αλλά και τη Μεγάλη Βρετανία, τα Κανάρια νησιά και τη Μαδέρα. Χαρακτηρίζεται από μικροσκοπικά άνθη, τα οποία είναι τοποθετημένα σε μια ταξιανθία πυκνή και μονόπλευρη. Πολύ συχνά η μικρή αυτή ορχιδέα αυτογονιμοποιείται, με αποτέλεσμα να παράγονται αποικίες από όμοια άτομα.

Ανθίζει από το Μάρτιο έως τον Ιούνιο σε λιβάδια, φρύγανα, θαμνώνες και δάση κωνοφόρων, από το επίπεδο της θάλασσας έως τα 2000 μ. περίπου.

H N. maculata συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης CITES για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξαφάνιση Ειδών Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας και στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000».