Fritillaria pelinaea

Χίος, 30/3/2013

Η μικρή αυτή φριτιλλάρια είναι το μοναδικό ενδημικό φυτό της νήσου Χίου. Απαντά αποκλειστικά στο όρος Πελιναίο, στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, όπου σχηματίζει τρεις μικρούς πληθυσμούς στις δυτικές, βόρειες και βορειοανατολικές πλαγιές του βουνού. Κανένας από τους πληθυσμούς αυτούς δεν υπερβαίνει τα 250 ώριμα άτομα.

Η Fritillaria pelinaea Kamari περιγράφηκε σχετικά πρόσφατα, το 1996, και διακρίνεται από τη δεύτερη κίτρινη φριτιλλάρια που βρίσκεται στο νησί, τη F. carica, από τα φαρδύτερα φύλλα και τον σχετικά εύρωστο βλαστό.

Θα τη συναντήσετε σε πετρώδεις ασβεστολιθικές πλαγιές, κάτω από σφενδάμια (Acer sempervirens) ή τραχεία πεύκη (Pinus halepensis ssp. brutia), ή, ακόμα, σε θαμνώνες, σε υψόμετρο από 350 έως 1000 μ. Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου έως και τον Απρίλιο.

Οι συχνές πυρκαγιές στην περιοχή σε συνδυασμό με την υπερβόσκηση ασκούν μεγάλη πίεση στους πληθυσμούς της F. pelinaea, οι οποίοι έχουν ελαττωθεί τα τελευταία χρόνια. Η σπανιότητα και οι προαναφερθέντες κίνδυνοι που διατρέχει επιβάλλουν την προστασία της, κάτι που δεν συμβαίνει μέχρι τώρα. Περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών  της Ελλάδας (2009), όπου,  σύμφωνα με την καθηγήτρια Γεωργία Καμάρη, προτείνεται η ένταξη του φυτού στην κατηγορία των «Κινδυνευόντων».