Lilium candidum

Λευκάδα, 20/6/2012

Το Lilium candidum L., κρίνος ο πάλλευκος, είναι ένα πολύ εντυπωσιακό και αγαπητό φυτό, το οποίο καλλιεργείται ευρύτατα σε πολλές χώρες τις Μεσογείου. Αυτοφυές απαντά στα Βαλκάνια και τη δυτική Ανατολία. Στην Ελλάδα υπάρχουν διάσπαρτοι πληθυσμοί σε διάφορα σημεία της χώρας και πολλές φορές είναι δύσκολο να διακριθούν οι αυτοφυείς από αυτούς που δημιουργήθηκαν από διαφεύγοντα των καλλιεργειών άτομα. Σύμφωνα με τους Φοίτος κ.α. (Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας), οι αυτοφυείς πληθυσμοί του είδους απαντούν στη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη δυτική Μακεδονία. Από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς αναφέρεται, από τους ίδιους συγγραφείς, αυτός μιας χαράδρας στο νομό Λασιθίου, που αριθμεί γύρω στα 500 άτομα.

Φύεται σε πετρώδεις ή βραχώδεις θέσεις, σε θαμνώνες ή φρύγανα, σε ένα μεγάλο εύρος υψομέτρου, από 10 έως 1500 μ. Ανθίζει τους μήνες Μάιο και Ιούνιο.

Το L. candidum ήταν ιδιαίτερα αγαπητό για τα μεγάλα λευκά του άνθη ήδη από τη μινωική εποχή (1600 π.Χ.), όπως μαρτυρούν τοιχογραφίες της Θήρας (βλ. Τοιχογραφία της άνοιξης) και των ανακτόρων της Κνωσού (βλ. Πρίγκιπας με κρίνα) και της Αμνισού (βλ. Έπαυλη των κρίνων) στην Κρήτη. Πιθανόν να καλλιεργούνταν από τότε. Στη ρωμαϊκή εποχή ήταν σύμβολο αγνότητας και έτσι παρέμεινε μέχρι σήμερα, αφού συνδέθηκε με το χριστιανισμό και τον ευαγγελισμό της Θεοτόκου, εξ ου και το όνομα κρινάκι της Παναγιάς.

Τα άνθη του λευκού κρίνου είναι πολύ ελκυστικά, αν και για τελείως διαφορετικούς λόγους, τόσο σε ανθρώπους όσο και ζώα. Οι πληθυσμοί του, παρόλο που θεωρητικά προστατεύονται από το Π.Δ. 67/81, κινδυνεύουν από συλλογή και εκρίζωση, αλλά και βόσκηση. Γι’ αυτό στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων προτείνεται η ένταξή του στην κατηγορία «Σχεδόν Απειλούμενο». 

Τύμφη, 30/6/2007