Fritillaria thessala subsp. reiseri

Μεσολόγγι, 25/3/2015

Γνωρίστε μία από τις σπανιότερες φριτιλλάριες της Ελλάδας. Η Fritillaria thessala (Boiss.) Kamari subsp. reiseri Kamari, σκαρφαλωμένη σε 2-3 ασβεστολιθικές εξάρσεις του νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας, απολαμβάνει την καλύτερη θέα προς το Ιόνιο, ενώ δεν απαντά πουθενά αλλού σε ολόκληρο τον κόσμο.

Πρόκειται για το πιο ακριβοθώρητο από τα τρία υποείδη του είδους Fritillaria thessala. Φύεται σε βραχώδεις θέσεις, ανάμεσα σε μικρούς θάμνους ή φρύγανα, σε χαμηλά υψόμετρα, από το επίπεδο της θάλασσας έως τα 400 μ. Η ανθοφορία της ξεκινά γύρω στα τέλη Μαρτίου και επεκτείνεται μέχρι τον Απρίλιο.

Η όμορφη αυτή φριτιλλάρια περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων του 1995 με τον χαρακτηρισμό «Τρωτό», ενώ, όπως αναφέρεται, οι ήδη μικροί πληθυσμοί της κινδυνεύουν διαρκώς να συρρικνωθούν από υπερβόσκηση, γι’ αυτό και προτείνεται η ένταξή της στην κατηγορία «Κινδυνεύον». Κατά τη δική μας επίσκεψη στη μία από τις περιοχές όπου έχει εντοπιστεί, παρατηρήθηκαν τρία μόνο άτομα. Λόγω καιρού ήταν αδύνατη η έρευνα στην ευρύτερη περιοχή, αλλά τα διαρκώς κινούμενα σαγόνια των μηρυκαστικών που βρίσκονταν σε ακτίνα μερικών εκατοντάδων μέτρων σίγουρα δεν ήταν οι καλύτεροι οιωνοί για την ανεύρεση περισσότερων ατόμων. 

Crocus biflorus subsp. stridii

Θεσσαλονίκη, 1/3/2015

Σαν σήμερα πριν από 7 χρόνια έτυχε να συναντήσω πρώτη φορά τον όμορφο Crocus biflorus Mill. subsp. stridii (Papan. & Zacharof) B. Mathew, σε ένα ξέφωτο του Χορτιάτη, χωρίς, δυστυχώς, να έχω τη δυνατότητα να τον φωτογραφίσω και χωρίς να τον ξαναβρώ έκτοτε. Φέτος, χάρη στην Κρυσταλλένια Πουγαδάκη, ο σπάνιος αυτός κρόκος βρέθηκε σε καινούρια θέση του νομού Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για υποείδος ενδημικό της βόρειας Ελλάδας, που έχει εντοπιστεί μέχρι στιγμής μόνο στη Θεσσαλονίκη και στην Ξάνθη. Στις περιοχές αυτές φύεται από τα 30 μέχρι τα 800 μ., σε θέσεις ανοιχτές και, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, ανθίζει τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο, αν και, από προσωπική εμπειρία, στο νομό της Θεσσαλονίκης πιθανόν η ανθοφορία του να είναι λίγο πιο όψιμη, ξεκινώντας από τα τέλη του Φεβρουαρίου.

Ο κρόκος αυτός συμπεριλαμβανόταν στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων του 1995 με το χαρακτηρισμό «Τρωτό», λόγω του πιθανού κινδύνου που αντιμετωπίζει από συλλέκτες. Πρόκειται για ένα από τα 15 υποείδη του είδους biflorus, που έχει τη μικρότερη γνωστή εξάπλωση. Ο C. biflorus subsp. stridii συμπεριλαμβάνεται ακόμη στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000».

Ο βροχερός καιρός της προηγούμενης Κυριακής δε βοήθησε στη φωτογράφισή του, γι’ αυτό ανανεώσαμε το ραντεβού μας για την επόμενη χρονιά…