Amsonia orientalis

Κομοτηνή, 4/5/2016

Με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί κανείς να δει ότι το όνομα Amsonia δόθηκε στο γένος προς τιμήν ενός John Amson. Στο ερώτημα όμως «Μα ποιος ήταν επιτέλους αυτός ο John Amson και πώς ανδραγάθησε;» δε βρίσκει εύκολα απάντηση. Ευτυχώς που τις ίδιες απορίες είχε και ο βοτανικός James S. Pringle κι έτσι στη σχετική οκτασέλιδη εργασία του μαθαίνουμε ότι ο John Amson ήταν γιατρός στην επαρχία της Βιρτζίνια, έζησε στα μέσα του 18^ου αιώνα και, μεταξύ άλλων, θεράπευσε τον George Washington από δυσεντερία και παρασκεύασε ένα - πιθανόν αμφιβόλου αποτελεσματικότητας - φάρμακο για τον κοκκύτη, το οποίο περιείχε διάφορα φυτικά συστατικά, καθώς και το χυμό από 200 ισόποδα.

Όπως και να προέκυψε το όνομά του, το γένος περιλαμβάνει είδη ιθαγενή της Βόρειας Αμερικής και της Ανατολικής Ασίας, ενώ στην Ευρώπη απαντά μόνο ένας εκπρόσωπος του γένους, η Amsonia orientalis Decne. in Jacquem.

Πρόκειται για ένα πολύ όμορφο φυτό, με υπέροχο γαλάζιο χρώμα στα φρέσκα άνθη του, του οποίου η εξάπλωση περιορίζεται στην ευρωπαϊκή Τουρκία και τη βορειοανατολική Ελλάδα, συγκεκριμένα στους νομούς Ροδόπης και, παλαιότερα, ίσως όχι πια, Ξάνθης. Φύεται σε υγρές θέσεις και στα όρια λιμνών ή χειμάρρων, σε χαμηλό υψόμετρο.

Δυστυχώς, όπως συμβαίνει με αρκετά από τα πολύ ελκυστικά φυτικά είδη, αυτοφυή άτομα Amsonia orientalis συνεχίζουν να συλλέγονται, παρόλο που υπάρχει ένα καλά ανεπτυγμένο εμπορικό δίκτυο με φυτά που καλλιεργούνται. Επιπλέον, το είδος απειλείται από απώλεια βιοτόπου, καθώς οι εκτάσεις στις οποίες φύεται συρρικνώνονται και υποβαθμίζονται συνεχώς. Για το λόγο αυτό εκτιμήθηκε ως «Κρισίμως Κινδυνεύον», από την IUCN. Το είδος προστατεύεται από τη Σύμβαση της Βέρνης (για την Προστασία της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος) και το ΠΔ 67/1981 (για την προστασία της άγριας πανίδας και χλωρίδας) και συμπεριλαμβάνεται στον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της Παγκόσμιας Ένωσης Προστασίας της Φύσης, όπως προαναφέρθηκε, και στον παγκόσμιο κατάλογο των φυτικών ειδών που χρήζουν προστασίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.