Cyclamen rhodium

Πάρνωνας, 18/4/2012

Ένα ανοιξιάτικο ενδημικό κυκλάμινο, αλλά πολλά ονόματα... Τα δύο υποείδη του που φύονται στην Πελοπόννησο πέρασαν μια μικρή ονοματολογική Οδύσσεια, αφού αρχικά συμπεριλαμβανόταν ως ποικιλίες στο υποείδος peloponnesiacum του Cyclamen repandum και στη συνέχεια το ένα (vividum) έγινε υποείδος του άλλου (Cyclamen peloponnesiacum). Σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση, στον Κατάλογο Αγγειοφύτων της Ελλάδας υπάρχει το Cyclamen rhodium Gorer ex O. Swarz & Lepper, το οποίο συμπεριλαμβάνει τρία υποείδη: το υποείδος rhodium, ενδημικό της Ρόδου και της Κω με ανοιχτόχρωμα έως λευκά άνθη, το υποείδος peloponnesiacum (Grey-Wilson) J. Compton & Culham σε Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα με εντονότερο χρωματισμό και το υποείδος vividum στη νοτιοανατολική Πελοπόννησο, με ακόμα πιο ζωηρό (vivid) χρώμα.

Τα δύο τελευταία υποείδη μας απασχόλησαν ιδιαίτερα κατά την επίσκεψή μας στον ορεινό όγκο του Πάρνωνα. Το C. rhodium ssp. peloponnesiacum έχει ροζ χρώμα και φέρει μια χαρακτηριστική σκουρότερη ζώνη στη βάση των πετάλων. Φύεται σε σκιερές τοποθεσίες μέσα σε δάση και τα φύλλα του έχουν συνήθως γκρι-ασημί σχέδια στην πάνω τους πλευρά. Στην Πελοπόννησο απαντά κυρίως στο κεντρικό τμήμα και στο όρος Ταΰγετος. Το C. rhodium ssp. vividum από την άλλη έχει ομοιόμορφα έντονο χρώμα, τα φύλλα του είναι παχύτερα, χωρίς σημάδια και φύεται σε περισσότερο ηλιόλουστες τοποθεσίες. Απαντά κυρίως στο νοτιοανατολικό τμήμα της Πελοποννήσου. Υπάρχουν αναφορές ότι τα δύο υποείδη φύονται μαζί σε μια μικρή περιοχή του Πάρνωνα. Ίσως ήμασταν τυχεροί και πέσαμε επάνω σε αυτή την περιοχή, γιατί από τις φωτογραφίες που παραθέτουμε φαίνεται το ένα κυκλάμινο να μοιάζει περισσότερο με το υποείδος peloponnesiacum και το άλλο με το υποείδος vividum.

Και τα δύο πάντως προστατεύονται από τη συνθήκη CITES για το διεθνές εμπόριο των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και περιλαμβάνονται στον παγκόσμιο κατάλογο ειδών που χρήζουν προστασίας του ΟΗΕ και στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου “ΦΥΣΗ 2000”.