Cyclamen persicum

Χίος, 30/3/2013

Το Cyclamen persicum Mill. είναι ένα κυκλάμινο... αλλιώτικο από τα άλλα, αφού χαρακτηρίζεται από εαρινή ανθοφορία. Με εξαίρεση την ποικιλία autumnale από την πόλη της Ιεριχούς στην Παλαιστίνη, που ανθίζει το φθινόπωρο, το κυκλάμινο αυτό ανθίζει από τον Ιανουάριο μέχρι το Μάιο.

Ονομάστηκε περσικό κυκλάμινο, παρόλο που στην Περσία δε θα δείτε ούτε ένα. Η παραπλανητική ονομασία προέκυψε κατά το 18ο αιώνα, όταν πολλά άτομα του είδους μεταφέρθηκαν στην Ευρώπη από χώρες της ανατολής, οπότε σχηματίστηκε η λανθασμένη εντύπωση ότι προέρχονταν από την Περσία. Η εξάπλωσή του περιλαμβάνει περιοχές της νοτιοδυτικής Τουρκίας έως το Ισραήλ και την Ιορδανία, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου, ενώ έχει αναφερθεί και από την Αλγερία και την Τυνησία. Στην Ελλάδα βρίσκεται στα νησιά του ανατολικού και βορειοανατολικού Αιγαίου (Ρόδος, Κάρπαθος, Σύμη, Τήλος, Χίος, πιθανόν και στη Λέσβο). Φύεται σε βραχώδεις πλαγιές, σε θαμνώνες ή δάση τραχείας πεύκης, από το επίπεδο της θάλασσας έως τα 800 μ.

Το C. persicum προστατεύεται από το ΠΔ 67/81 και τη συνθήκη CITES για το διεθνές εμπόριο των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνεται στον παγκόσμιο κατάλογο ειδών που χρήζουν προστασίας του ΟΗΕ. Στην Ελλάδα, οι πληθυσμοί του βρίσκονται απομονωμένοι σε νησιά και κινδυνεύουν από υπερβολική συλλογή, καθώς πρόκειται για ένα πολύ όμορφο φυτό που καλλιεργείται ευρέως. Για το λόγο αυτό προτείνεται από το Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (την έκδοση του 1995) η ένταξή του στην κατηγορία “Τρωτό”.