Το γένος Bornmuellera στην Ελλάδα

Bornmuellera tymphaea

Το γένος με το αστείο όνομα που παρουσιάζουμε σήμερα, εκπροσωπείται στην Ελλάδα από 4 ενδιαφέροντα taxa: ένα είδος, δύο υποείδη και ένα υβρίδιο, όλα ενδημικά μιας περιορισμένης περιοχής στη βορειοδυτική Ελλάδα – εκτός της Bornmuellera baldaccii subsp. baldaccii, η εξάπλωση της οποίας φτάνει μέχρι την Αλβανία – και όλα φυόμενα επάνω στα σερπεντινικά πετρώματα της περιοχής αυτής, που σημαίνει ότι ανέχονται τις υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, όπως νικελίου, συσσωρεύοντάς τα στους ιστούς τους. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.

Bornmuellera tymphaea

Bornmuellera tymphaea (Hausskn.) Hausskn.

Η Bornmuellera tymphaea είναι ενδημική μιας μικρής περιοχής της Πίνδου, ενώ απαντά και στο όρος Βούρινος, πάντα επάνω σε σερπεντινικά υποστρώματα. Φύεται σε βράχια, σταθεροποιημένες σάρες, λιβάδια και άκρες δρόμων, συχνά άφθονη σε διαταραγμένα εδάφη, σε υψόμετρα από 700 έως 2200 μ. και ανθίζει από το Μάιο μέχρι τις αρχές του Ιουλίου. Συμπεριλαμβάνεται στον παγκόσμιο κατάλογο ειδών που χρήζουν προστασίας του ΟΗΕ και τα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών που καταχωρήθηκαν για το δίκτυο “ΦΥΣΗ 2000”.

Bornmuellera baldaccii subsp. rechingeri

Bornmuellera baldaccii (Degen) Heywood

To δεύτερο είδος του γένους που απαντά στην Ελλάδα είναι η Bornmuellera baldaccii. Το είδος αυτό χωρίζεται σε δύο υποείδη: τη B. baldaccii subsp. baldaccii, που εξαπλώνεται βόρεια του Σμόλικα, μέχρι την Αλβανία, και τη B. baldaccii subsp. rechingeri Greuter, ενδημική της περιοχής νότια του Σμόλικα, μέχρι το πέρασμα της Κατάρας. Τα δύο υποείδη μπορεί να είναι τοπικά άφθονα, αλλά πάντα σε σερπεντινικά υποστρώματα, σε βραχώδεις θέσεις, πετρώδη λιβάδια ή σταθεροποιημένες σάρες και υψόμετρο από 1400 έως 1800 μ. Ανθίζουν από τα μέσα Μαΐου μέχρι τον Ιούλιο και περιλαμβάνονται στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου “ΦΥΣΗ 2000”.

Bornmuellera baldaccii subsp. rechingeri

Bornmuellera baldaccii x tymphaea

Τα δύο αυτά είδη, όταν συναντηθούν, υβριδίζουν χωρίς ενδοιασμούς και αναστολές. Το αποτέλεσμα; Η B. baldaccii x tymphaea, ένα υβρίδιο που με την πρώτη ματιά θυμίζει το είδος baldaccii, αλλά έχει χαρακτηριστικά ενδιάμεσα των δύο γονέων. Απαντά στη βόρεια Πίνδο, κοντά στον ένα ή και τους δύο γονείς του και έχει βρεθεί σε υψόμετρα από 1600 έως 2100 μ. Δυστυχώς δε σταθήκαμε τυχεροί στην ανεύρεση του υβριδίου. Ίσως την επόμενη φορά...

* Όλες οι λήψεις έγιναν στις 4/5/2013, στη Βασιλίτσα Γρεβενών.