Pinguicula hirtiflora

Γράμμος, 16/8/2013

Μπορεί στο άκουσμα των λέξεων “σαρκοφάγο φυτό” να μας έρχονται συνειρμικά στο μυαλό εικόνες γιγαντιαίων πράσινων πλασμάτων με τεράστιο στόμα και κοφτερά δόντια, αλλά στην πραγματικότητα, τα σαρκοφάγα φυτά είναι μικρές πόες, όπως η μικροσκοπική Pinguicula hirtiflora Ten. (syn. Pinguicula crystallina ssp. hirtiflora (Ten.) Strid) και, μάλιστα, ο όρος εντομοφάγα τους ταιριάζει καλύτερα, αφού “τρώνε” μόνο μικρά έντομα.

Το χαριτωμένο αυτό λουλουδάκι, που προστατεύεται από την Οδηγία 92/43 και τη Σύμβαση της Βέρνης, απαντά στην ηπειρωτική Ελλάδα, βορειότερα της Πελοποννήσου, στην Αλβανία, τη νοτιοδυτική πρώην Γιουγκοσλαβία και τη νότια Ιταλία. Πολλές φορές σχηματίζει μεγάλους πληθυσμούς σε σκιερά βράχια δίπλα σε νερό, σε μια ποικιλία υποστρωμάτων, από ασβεστόλιθο μέχρι σερπεντίνες. Στην Ελλάδα βρίσκεται σε υψόμετρα από 200 έως 1900 μ., ενώ στην Ιταλία έχει βρεθεί ακόμη και στο επίπεδο της θάλασσας. Ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι και το Σεπτέμβριο, ανάλογα με το υψόμετρο και την έκθεση.

Η ικανότητά του να παγιδεύει έντομα οφείλεται στα φύλλα του που παράγουν και εκκρίνουν βλεννώδεις, εξαιρετικά κολλώδεις ουσίες. Τα άτυχα έντομα που ακουμπάνε εκεί κολλάνε και όσα δεν μπορούν να φύγουν, βρίσκουν έναν αργό και βασανιστικό θάνατο, καθώς αποσυντίθενται σταδιακά από τα οξεά και τα πεπτικά ένζυμα που εκκρίνονται και πάλι από τα φύλλα. Στο τέλος, τα φύλλα της Pinguicula απορροφούν τα διαλυμένα συστατικά των εντόμων, συμπληρώνοντας έτσι τη διατροφή του φυτού. 

Σμόλικας, 4/8/2012