Sideritis sipylea

Λέσβος, 27/6/2013

Το γνωστό τσάι του βουνού στα μέρη της ανατολής ακούει στο όνομα Sideritis sipylea Boiss. Πρόκειται για ένα πολύ αρωματικό φυτό, ενδημικό της δυτικής και κεντρικής Ανατολίας και των νησιών Λέσβος, Χίος, Σάμος και Ικαρία του ανατολικού Αιγαίου.

Στην Ελλάδα το S. sipylea απαντά κυρίως σε βραχώδεις ασβεστολιθικές πλαγιές και δάση πεύκου, ενώ στη Χίο έχει βρεθεί και σε φρύγανα. Φύεται σε υψόμετρα από 250 έως 1200 μ. και ανθίζει το καλοκαίρι, κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο.

Το τσάι του βουνού είναι ένα δημοφιλές αφέψημα στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Μεσογείου, και χρησιμοποιείται στη λαϊκή θεραπευτική για την αντιμετώπιση κρυολογημάτων, λοιμώξεων του αναπνευστικού ή γαστρεντερικών διαταραχών. Αυτό δυστυχώς έχει οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη συλλογή, τόσο για ιδία χρήση όσο και για εμπορική εκμετάλλευση, που με τη σειρά της οδήγησε σε μία τρομερή μείωση των πληθυσμών όλων των ειδών που απαντούν στη χώρα.

Ειδικότερα για το S. sipylea, λόγω της διαρκούς μείωσης των πληθυσμών του, είτε από έντονη βόσκηση είτε από συλλογή, πληροί τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό του ως «Κινδυνεύον». Όπως μας πληροφορεί η Αναστασία Στεφανάκη στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, τόσο η συλλογή όσο και η βόσκηση έχουν ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση των ανθοφόρων βλαστών, γεγονός που δυσχεραίνει την ανανέωση των πληθυσμών του και που καθιστά απαραίτητο των έλεγχο των δύο αυτών παραγόντων πίεσης για τη διατήρηση του είδους. Εκτός από το Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων, περιλαμβάνεται στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου ΦΥΣΗ 2000.